1. Τι ισχύει από το 2017 αναφορικά με τη συλλογή αποδείξεων και το αφορολόγητο;

   Από 01/01/2017 επήλθαν σημαντικές αλλαγές αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο οι Έλληνες φορολογούμενοι πρέπει να χτίζουν το αφορολόγητό τους. Συγκεκριμένα προκειμένου να διατηρήσουν πλέον τη μείωση φόρου τους, απαιτείται ένα ποσοστό ελάχιστης δαπάνης να πραγματοποιείται στην Ελλάδα ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του ΕΟΧ (Ισλανδία, Λίχτενσταϊν και Νορβηγία) με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, είτε με φυσική παρουσία πελάτη ή μέσω του Internet (μέσω e-commerce). Ειδικότερα οι πληρωμές αυτές θα πρέπει να γίνονται είτε μέσω πλαστικού χρήματος (χρεωστικών η / και πιστωτικών / προπληρωμένων καρτών που έχουν ταυτοποιηθεί) μέσω πληρωμών από τραπεζικό λογαριασμό (μεταφορά πίστωσης, πάγιες εντολές, χρέωση κτλ), μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking) ή ηλεκτρονικού πορτοφολιού (e-wallet). Ανάλογα με το διεθνές σχήμα, η κάρτα πληρωμών μπορεί να είναι Visa, Mastercard, American Express, Diners, κ.λπ. και γίνεται, αποδεκτή από την επιχείρηση που δέχεται κάρτες πληρωμών με το συγκεκριμένο σήμα. Οι κάρτες πληρωμών εκδίδονται από τράπεζες ή άλλους αδειοδοτημένους προς τον σκοπό αυτό φορείς του χρηματοπιστωτικού συστήματος, όπως ιδρύματα πληρωμών, Εταιρείες Παροχής Πιστώσεων και τα ιδρύματα έκδοσης ηλεκτρονικού χρήματος.

2. Ποια θεωρούνται ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής;

   Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών ΠΟΛ. 1005/2017 «Καθορισμός δαπανών για τις οποίες απαιτείται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή/και συλλογής αποδείξεων για το φορολογικό έτος 2017» ως ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής θεωρούνται:

   • α. οι πληρωμές που πραγματοποιούνται μέσω καρτών (χρεωστικών ή / και πιστωτικών/ προπληρωμένων που έχουν ταυτοποιηθεί)
   • β. οι πληρωμές που πραγματοποιούνται μέσω λογαριασμού πληρωμών Παροχών Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 3862/2010 (μεταφορά πίστωσης, εντολές άμεσης χρέωσης, πάγιες εντολές), και διενεργούνται μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking), ηλεκτρονικού πορτοφολιού (e-wallet) κ.λπ.

   Ενδεικτικά, ηλεκτρονικές πληρωμές θεωρούνται οι μεταφορές από λογαριασµό ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-Βanking), µέσω χρήσης πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας καθώς και µέσω οποιουδήποτε άλλου ηλεκτρονικού µέσου πληρωµών, όπως ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, ηλεκτρονικό πορτοφόλι, κ.λπ..

3. Για ποιους ισχύουν τα νέα μέτρα και ποιοι εξαιρούνται από αυτά;

   Τα νέα μέτρα ισχύουν για τους φορολογούμενους που δηλώνουν εισόδημα από μισθούς, συντάξεις ή αγροτική δραστηριότητα. Υποχρεωμένοι να πραγματοποιούν συναλλαγές μέσω χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής δεν είναι όλοι οι φορολογούμενοι. Υπάρχουν κατηγορίες φορολογούμενων οι οποίοι μπορούν να συλλέγουν και να προσκομίζουν αποδείξεις (σε χαρτί) ίσης αξίας. Συγκεκριμένα εξαιρούνται οι φορολογούμενοι οι οποίοι:

   • Είναι άνω των 70 ετών
   • Έχουν ποσοστό αναπηρίας άνω του 80%
   • Βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας άνω των 6 μηνών
   • Είναι κάτοικοι χωρών της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις
   • Είναι δημόσιοι υπάλληλοι και δημόσιοι λειτουργοί που υπηρετούν στο εξωτερικό
   • Βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση
   • Είναι ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων
   • Είναι μόνιμοι κάτοικοι σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους
   • Δεν έχουν εισόδημα ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή και από υπεράξια μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν ξεπερνά τις 9.500 Ευρώ
   • Είναι άνεργοι, εγγεγραμμένοι στον Ο.Α.Ε.Δ. για την διαφορά που προκύπτει μεταξύ συνολικού και τεκμαρτού εισοδήματος.
   • Είναι δικαιούχοι του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (Κ.Ε.Α.)
   • Υπηρετούν την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία
   • Είναι υπάλληλοι του υπουργείου Εξωτερικών
   • Είναι στρατιωτικοί που υπηρετούν στην αλλοδαπή
   • Υπηρετούν στην Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ε.Ε.
   • Είναι φυλακισμένοι
   • Διαμένουν σε οίκο ευγηρίας ή σε ψυχιατρικό κατάστημα.

4. Ποιες δαπάνες υπολογίζονται και ποιες εξαιρούνται από το χτίσιμο του αφορολόγητου;

   Στο ελάχιστο απαιτούμενο ποσοστό υπολογίζονται δαπάνες αγοράς αγαθών και λήψης υπηρεσιών που χαρακτηρίζονται καταναλωτικές, δηλαδή εφόσον περιλαμβάνονται στις ακόλουθες ομάδες του δείκτη τιμών καταναλωτή της ΕΛ.ΣΤΑΤ.:

   • Ομάδα 1 (Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά)
   • Ομάδα 2 (Αλκοολούχα ποτά και καπνός)
   • Ομάδα 3 (Ένδυση και υπόδηση)
   • Ομάδα 4 (Στέγαση), εξαιρουμένων των ενοικίων
   • Ομάδα 5 (Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες)
   • Ομάδα 6 (Υγεία).
   • Ομάδα 7 (Μεταφορές), εξαιρουμένης της δαπάνης για τέλη κυκλοφορίας και της αγοράς οχημάτων, πλην των ποδηλάτων
   • Ομάδα 8 (Επικοινωνίες)
   • Ομάδα 9 (Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες), εξαιρουμένης της αγοράς σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών
   • Ομάδα 10 (Εκπαίδευση)
   • Ομάδα 11 (Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια)
   • Ομάδα 12 (Άλλα αγαθά και υπηρεσίες)

   Σημειώνεται ότι όσον αφορά στις συναλλαγές που πραγματοποιούνται με την χρήση κάρτας με άτοκες δόσεις, θα υπολογίζονται μόνο οι δόσεις οι οποίες έχουν ωριμάσει μέσα σε ένα οικονομικό έτος.

   Εξαιρέσεις

   • Δεν συμπεριλαμβάνονται δαπάνες που δεν είναι καταναλωτικές και ως εκ τούτου δεν περιλαμβάνονται στους παραπάνω δείκτες. Τέτοιες είναι ενδεικτικά οι δαπάνες για αγορά κατοικίας, πληρωμή φόρων, δόσεις στεγαστικών δανείων, αγορά επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κλπ).
   • Επίσης εξαιρούνται:
     1. Συναλλαγές με μετρητά
     2. Συναλλαγές µε εταιρικές κάρτες
     3. Συναλλαγές με μη ονομαστικοποιημένες προπληρωμένες κάρτες
     4. Αναλήψεις µετρητών σε αυτόµατες ταμειολογιστικές μηχανές («ATM») ή στο ταµείο του παρόχου υπηρεσιών πληρωµών
     5. Συναλλαγές που διέπονται από περιορισμούς λόγω Capital Controls
     6. Kαταθέσεις σε τρίτα πρόσωπα
     7. Eμβάσματα/ μεταφορές χρημάτων
     8. Oι αγορές από το εξωτερικό έκτος Ε.Ε.
     9. Oι πληρωμές στο Δημόσιο
     10. Οι Πληρωμές καρτών
     Δεν προσμετρούνται οι δαπάνες με κάρτες που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό.
     

     Σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις αναμένονται για περισσότερες διευκρινίσεις.

5. Πως υπολογίζεται το ποσό των δαπανών που απαιτείται και τι θα συμβεί αν δεν καλυφθεί το ποσό για το χτίσιμο του αφορολόγητου μέσω ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής;

   Το σύνολο της δαπάνης που χρειάζεται να πραγματοποιήσετε για να κατοχυρώσετε το αφορολόγητο θα εξαρτάται από το φορολογητέο εισόδημα σας και είναι ατομικό (βάσει του Α.Φ.Μ. σας).
   Μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατά κύριο επάγγελμα αγρότες θα πρέπει να συγκεντρώνουν ηλεκτρονικές αποδείξεις ίσες με το 30% του εισοδήματός τους.
   Το μέγιστο ποσό δαπάνης για το χτίσιμο αφορολόγητου ανεξαρτήτου εισοδήματος ανέρχεται στο ποσό των €20.000.
   Εφόσον δεν καλύπτεται το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό για το χτίσιμο του αφορολόγητου, τότε ο φόρος εισοδήματος προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού, πολλαπλασιαζόμενης συντελεστή είκοσι δύο τοις εκατό, 22%.

6. Στο χτίσιμο του αφορολόγητου λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό ή το ατομικό εισόδημα;

   Λαμβάνεται υπόψη το δηλωθέν ατομικό εισόδημα. Το ποσό των δαπανών δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Ωστόσο σε περίπτωση που καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε από τους συζύγους το πλεονάζον ποσό, εφόσον υπάρχει, μπορεί να μεταφερθεί στην εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης του άλλου συζύγου προκειμένου να καλύψει το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό δαπανών, εφόσον δεν το έχει καλύψει.

7. Τι ισχύει για τους κατόχους των Πρόσθετων Καρτών (add-on);

   Στην περίπτωση των Πρόσθετων Πιστωτικών Καρτών, οι οποίες είναι συνδεδεμένες με την πιστωτική κάρτα και το πιστωτικό όριο του κύριου κατόχου, οι συναλλαγές για το χτίσιμο του αφορολόγητου θα προσμετρούνται στο Α.Φ.Μ. του κύριου κατόχου, υπό την προϋπόθεση ότι το Α.Φ.Μ. του κύριου κατόχου έχει δηλωθεί στην PostCredit.

8. Υπάρχει επιπλέον κέρδος για τον φορολογούμενο εκτός από την έκπτωση του αφορολόγητου;

   Το Υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζεται απόφαση με την οποία όσοι πραγματοποιούν αγορές αγαθών / υπηρεσιών μέσω καρτών ή άλλου ηλεκτρικού μέσου πληρωμής, θα συμμετέχουν σε κληρώσεις κερδίζοντας χρηματικά ή άλλου είδους έπαθλα.
   Αναμένεται να εκδοθούν επιπλέον διευκρινιστικές Υπουργικές Αποφάσεις.

9. Πως θα υπολογίζονται οι αγορές σε άτοκες δόσεις;

   Για όσες αγορές πραγματοποιούνται μέσω άτοκων δόσεων, ως ποσό για το χτίσιμο του αφορολόγητου θα υπολογίζονται μόνο οι δόσεις που έχουν ωριμάσει μέσα σε ένα οικονομικό έτος. Οι δόσεις που υπολείπονται να χρεωθούν, θα υπολογιστούν στο αφορολόγητο του επόμενου έτους.
   Για παράδειγμα, εάν ένας πελάτης προχωρήσει στην αγορά προϊόντος αξίας €500 σε 5 άτοκες δόσεις και στο τρέχον έτος έχουν χρεωθεί οι 3 πρώτες δόσεις (€300), στο αφορολόγητο ποσό θα υπολογιστεί το ποσό των δόσεων που έχουν χρεωθεί. Οι επόμενες 2 δόσεις (€200) που υπολείπονται να χρεωθούν θα υπολογιστούν στο αφορολόγητο του επόμενου οικονομικού έτους.

10. Οι συναλλαγές μέσω e-commerce σε Ελλάδα και εξωτερικό θα συνυπολογίζονται;

    Στον υπολογισμό του αφορολόγητου θα προσμετρούνται οι δαπάνες που πραγματοποιούνται μέσω e-commerce σε Ελλάδα, σε χώρες της Ε.Ε. και ΕΟΧ (Ισλανδία, Λίχτενσταϊν και Νορβηγία), με την προϋπόθεση οι επιχειρήσεις με τις οποίες πραγματοποιούνται οι συναλλαγές να διατηρούν την έδρα τους στις παραπάνω χώρες.

11. Ποιο είναι το ανώτατο όριο ποσού για συναλλαγές;

    Η εξόφληση όλων των συναλλαγών άνω των €500 (τελική τιμή με Φ.Π.Α.) μεταξύ επιχειρήσεων και ιδιωτών (πώληση αγαθών, παροχή υπηρεσιών, κ.λπ.) πρέπει να πραγματοποιείται αποκλειστικώς με τη χρήση μέσων πληρωμής με κάρτα ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής (ενδεικτικά άλλα όχι περιοριστικά, τραπεζικό έμβασμα, πληρωμή μέσω λογαριασμού πληρωμών, χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού κ.λπ.).

12. Υπολογίζονται οι δαπάνες με κάρτες που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό;

    Οι δαπάνες που πραγματοποιούνται με κάρτες που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό δεν προσμετρούνται στο χτίσιμο του αφορολόγητου. Οι δαπάνες θα πρέπει να πραγματοποιούνται από κάρτες οι οποίες έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα από Τράπεζες ή άλλους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών οι οποίοι κατέχουν σχετική άδεια λειτουργίας από την Τράπεζα της Ελλάδος.

13. Πως διασφαλίζεται πως οι επιχειρήσεις θα δίνουν στους πελάτες τους τη δυνατότητα πραγματοποίησης ηλεκτρονικών συναλλαγών;

    Από 1 Φεβρουαρίου του 2017, οι επιχειρήσεις λιανικής πώλησης και παροχής υπηρεσιών που διαθέτουν τερματικά αποδοχής καρτών (POS), οφείλουν να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με τις κατηγορίες πιστωτικών, χρεωστικών και προπληρωμένων καρτών τις οποίες δέχονται. Συγκεκριμένα, υποχρεούνται να αναρτούν σήμανση στο ταμείο στην οποία αναγράφεται με ευδιάκριτα και κεφαλαία γράμματα η ένδειξη ως εξής: «Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΥΤΑΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ, ΧΡΕΩΣΤΙΚΗΣ Η' ΠΡΟΠΛΗΡΩΜΈΝΗΣ ΚΑΡΤΑΣ», «CONSUMERS MAY PAY WITH CREDIT, DEBIT OR PREPAID CARD».
    Οι αρμόδιες αρχές μπορούν να επιβάλλουν πρόστιμο των €1.000 σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των επιχειρήσεων.

14. Χρήσιμοι Σύνδεσμοι

    Ψηφισθέν Νομοσχέδιο περί ηλεκτρονικών συναλλαγών και λοιπές διατάξεις (Βουλή των Ελλήνων).
    Δημοσιευθέν ΦΕΚ B 145 - 25.01.2017 περί Καθορισμού δαπανών για τις οποίες απαιτείται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή / και συλλογής αποδείξεων για το φορολογικό έτος 2017 (Εθνικό Τυπογραφείο).

Σημείωση
Το περιεχόμενο της ενημέρωσης ενδέχεται να αναπροσαρμοστεί βάσει εκδόσεων διευκρινιστικών υπουργικών αποφάσεων.
«Επισημαίνεται ότι η παρούσα ενημέρωση υπό την μορφή Ερωταποκρίσεων έχει καθαρά πληροφοριακό χαρακτήρα και σε κάθε περίπτωση δεν αποτελεί φορολογική συμβουλή. H PostCredit Α.Ε.Π.Π. ουδεμία ευθύνη φέρει και συνιστά σε κάθε περίπτωση να ζητείται η γνώμη εξωτερικού εξειδικευμένου συμβούλου επί φορολογικών θεμάτων (λογιστή / φοροτεχνικό). Το περιεχόμενο της ενημέρωσης ενδέχεται να αναπροσαρμοστεί βάσει εκδόσεων διευκρινιστικών υπουργικών αποφάσεων».